Hệ thống phát hiện xâm nhập (Intrusion Detection Systems - IDS) là hệ thống theo dõi, phát hiện và cảnh báo sự xâm nhập, cũng như các hành vi khai thác trái phép tài nguyên, xâm hại đến tính bí mật, toàn vẹn và sẵn sàng của hệ thống. Có nhiều phương pháp xây dựng phát hiện xâm nhập, nhưng xu hướng mới đang được nhiều nhà khoa học quan tâm là dựa trên mô hình học máy. Nhiều bộ dữ liệu đã được cung cấp để triển khai pha huấn luyện của các mô hình học máy. Nghiên cứu này tập trung xây dựng bộ dữ liệu phù hợp để áp dụng phương pháp cây quyết định, trích ra từ bộ dữ liệu khác.
Có nhiều nghiên cứu về việc ứng dụng học máy trong phát hiện xâm nhập mạng, phát hiện tấn công ứng dụng website. Một số nghiên cứu nổi bật liên quan gần đây có thể đề cập đến như:
Công trình [1], Rashid cùng cộng sự đã thực nghiệm nghiên cứu một số thuật toán học máy và học sâu trên 2 bộ dữ liệu NSL-KDD và CIDDS-001, kết quả thu được chỉ số đo về độ chính xác lên đến 99%. Tuy nghiên, nghiên cứu chỉ tập trung vào phát hiện tấn công DDoS trên hệ thống chung, chưa cụ thể các loại hình tấn công khác nhau.
Công trình [2], Thakkar và Lohiya đã nghiên cứu tổng quan về 13 bộ dữ liệu được sử dụng trong xây dựng các hệ thống phát hiện xâm nhập, kết quả cho thấy cần cập nhật dữ liệu mới để tăng hiệu suất của các hệ thống này. Việc xây dựng bộ dữ liệu phải gắn liền với kịch bản mạng thực tế trong môi trường thật. Nghiên cứu đã đánh giá 2 bộ dữ liệu CIC-IDS-2017 và CSE-CICIDS-2018 phù hợp nhất trong việc xây dựng các hệ thống phát hiện xâm nhập.
Với công trình [3], nhóm tác giả Sharafaldin đã trình bày về nghiên cứu xây dựng tập dữ liệu CSIIDS-2017. Trong khi nghiên cứu [4], D’hooge cùng cộng sự tiến hành thực nghiệm trên bộ dữ liệu CICIDS2017 và CSE-CIC-IDS2018, nghiên cứu đã đánh giá 2 bộ dữ liệu trong áp dụng học máy để phát hiện xâm nhập mạng, kết quả cho thấy bộ phân loại sử dụng thuật toán Rừng ngẫu nhiên đạt hiệu quả tốt nhất.
Công trình nghiên cứu số [5] là đề xuất của J. Kim cùng cộng sự xây dựng một hệ thống phát hiện xâm nhập dựa trên học sâu với nền tảng sử dụng bộ dữ liệu CIC-IDS-2018, tiến hành thử nghiệm phân loại trên các ngày cụ thể và đạt kết quả phân loại tốt nhất là 99%. Tuy nhiên, đối với một hệ thống thật thì việc phân loại này chưa hợp lý vì đối với mỗi ngày sẽ có một phân loại khác nhau.
Trong nghiên cứu số [6], nhóm nghiên cứu của C.Yin đã trình bày sự thiếu sót của học máy truyền thống trong bài toán phân loại dữ liệu từ dữ liệu lớn. Các nhà nghiên cứu đã thực hiện ứng dụng mạng RNN để xử lý dữ liệu lớn đã được số hóa và tiền xử lý dữ liệu. Thí nghiệm được xây dựng trên bộ dữ liệu NSL-KDD, bộ dữ liệu sau khi được xử lý, số lượng thuộc tính đã thay đổi từ 41 thuộc tính thành 122 thuộc tính. Kết quả, mô hình đạt được độ chính xác lên đến 83,28%.
Có nhiều bộ dữ liệu dùng cho việc huấn luyện tấn công mạng, bao gồm cả tấn công website như: Bộ dữ liệu DARPA của Viện Công nghệ Massachusetts; Bộ dữ liệu KDD Cup 1999, được hình thành trong cuộc thi “Các công cụ khai phá dữ liệu và nghiên cứu tri thức quốc tế lần thứ 3”; Bộ dữ liệu NSL-KDD được Tavallaee cùng các cộng sự công bố năm 2009; Bộ dữ liệu UNSW-NB15 được công bố năm 2015 bởi phòng thí nghiệm Cyber Range của Trung tâm An ninh mạng Australia (ACCS) công bố; và gần đây là bộ dữ liệu CSE-CIC-IDS2018.
Với CSE-CIC-IDS2018, đây là bộ dữ liệu nâng cấp dựa trên mô hình của bộ dữ liệu CIC-IDS2017. Bộ dữ liệu này thu thập đầy đủ lưu lượng mạng trong vòng 10 ngày. Số lượng máy tấn công được sử dụng là 50 máy, số máy nạn nhân bao gồm 420 máy trạm và 50 máy chủ. Tương tự như CIC-IDS 2017, bộ dữ liệu này được xây dựng dựa trên CICFlowMeter với 80 đặc trưng lưu lượng mạng được trích xuất. Có thể thấy bộ dữ liệu CSE-CIC-IDS2018 có đầy đủ các đặc trưng của bộ dữ liệu CIC-IDS 2017 nhưng toàn diện và đa dạng hơn.
Bộ dữ liệu CSE-CIC-IDS2018 bao gồm 10 tập dữ liệu CSV có gán nhãn các ngày thu thập, bao gồm 4.525.399 gói tin, mỗi gói tin có 80 thuộc tính. Mô phỏng với 17 loại tấn công, số gói tin có số lượng nhiều nhất là gói tin gán nhãn bình thường (2.856.035 gói tin, chiếm 63%), trong khi đó gói tin có số lượng ít nhất là gói tin gán nhãn SQL Injection (53 gói tin, chiếm 0,001%).
Về tấn công ứng dụng website, bộ dữ liệu thực nghiệm được xây dựng dựa trên cơ sở bộ dữ liệu CSECIC-IDS2018 bằng cách lọc các gói tin được gửi đến cổng 80 và cổng 443 như trong Hình 1 (sau đây gọi là IDS2021-WEB).
Hình 1. Các bước tiền xử lý dữ liệu bộ dữ liệu IDS2021-WEB
Bộ dữ liệu IDS2021-WEB được thực hiện tiền xử lý dữ liệu theo các công đoạn được mô tả tại Hình 1 cụ thể như sau:
Sau khi loại bỏ các giá trị non-finite và thay thế các giá trị NULL, kiểm tra và loại bỏ các cột dữ liệu dư thừa trong bộ dữ liệu. Kết quả thực hiện kiểm tra nhận thấy các trường: BwdPSHFlags, FwdURGFlags, BwdURGFlags, CWEFlagCount, FwdByts/bAvg, FwdPkts/bAvg, FwdBlkRateAvg, BwdByts/bAvg, BwdPkts/bAvg, BwdBlkRateAvg có số liệu không đổi, loại khỏi bộ dữ liệu.
Tiếp tục loại các trường như Timestamp, Protocol vì không có ý nghĩa. Cuối cùng thu được bộ dữ liệu IDS2021-WEB với 69 thuộc tính. Sau khi tiền xử lý dữ liệu, kết quả thu được bộ dữ liệu với tổng số lượng 3.469.632 gói tin (Bảng 1), trong đó bao gồm 10 loại tấn công khác nhau nhằm vào ứng dụng website.
Bảng 1. Bảng thống kê số lượng các loại gói tin trong IDS2021-WEB
So sánh bộ dữ liệu IDS2021-WEB và CSE-CICIDS2018 được mô tả tại Bảng 2, điều này thể hiện rằng bộ dữ liệu mới IDS2021-WEB có kích thước nhỏ hơn, tỉ lệ giữa gói tin tấn công và bình thường cân bằng, số lượng thuộc tính giảm. Tuy nhiên tỉ lệ mất cân bằng về số lượng gói tin giữa các loại tấn công vẫn có sự chênh lệch khá lớn, nhưng đã cải thiện so với bộ dữ liệu CSECIC-IDS2018.
Bảng 2. So sánh bộ dữ liệu IDS2021-WEB và CSE-CIC-IDS2018
Áp dụng kỹ thuật trực quan hóa dữ liệu dựa trên t-NSE [13] được thể hiện trong Hình 2, có thể thấy phân phối của các gói tin tấn công tương đối rõ, tuy nhiên một số loại tấn công được phân phối khá gần với các gói tin được dán nhãn bình thường.
Hình 2. Trực quan hóa dữ liệu sử dụng trên thuật toán t-NSE
Hình 3 mô tả về quá trình thực nghiệm của nghiên cứu bao gồm các bước: Phân tích bộ dữ liệu CSECIC-IDS2018; Trích chọn xây dựng bộ dữ liệu mới IDS2021-WEB và thực nghiệm bộ dữ liệu mới xây dựng với các thuật toán học máy.
Hình 3. Mô hình tiến hành thực nghiệm
Thực nghiệm đánh giá trên ngôn ngữ lập trình Python, môi trường Google Collaboratory, sử dụng GPU. Kỹ thuật học máy được sử dụng trên các mô hình: Navie Bayes, Gradient Boosting, k-NN, Cây quyết định, Cây mở rộng, Rừng ngẫu nhiên. Trước khi tiến hành thực nghiệm, công việc tiền xử lý dữ liệu được thực hiện để mô hình đánh giá đạt kết quả cao nhất.
Để đánh giá các thuật toán học máy, thực hiện 2 phương pháp thực nghiệm là phân loại 2 lớp và phân loại đa lớp. Trong đó, phân loại 2 lớp là trường hợp kiểm tra gói tin có phải là gói tin tấn công hay không, với phân loại đa lớp là kiểm tra xem gói tin đó có phải gói tin tấn công và thuộc loại tấn công nào. Do đó, xây dựng bộ dữ liệu có gán nhãn phù hợp với phương pháp thực nghiệm.
Tiếp tục chia bộ dữ liệu thành 2 tập con, bao gồm tập “train” và tập “test”. Kích thước và đặc điểm các bộ dữ liệu như sau:
Bảng 3. Kích thước bộ dữ liệu huấn luyện và kiểm tra
Sau khi chia thành công các bộ dữ liệu huấn luyện, tiến hành thực nghiệm và sử dụng các phương pháp đánh giá kết quả. Các bước thử nghiệm và đánh giá kết quả sẽ được nhóm tác giả trình bày tại phần II của bài báo.
TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. A. Rashid, M. J. Siddique, và S. M. Ahmed, “Machine and Deep Learning Based Comparative Analysis Using Hybrid Approaches for Intrusion Detection System”, trong 2020 3rd International Conference on Advancements in Computational Sciences (ICACS), Lahore, Pakistan, tháng 2 2020, tr 1–9. doi: 10.1109/ICACS47775.2020.9055946. 2. A. Thakkar và R. Lohiya, “A Review of the Advancement in Intrusion Detection Datasets”, Procedia Computer Science, vol 167, tr 636–645, 2020, doi: 10.1016/j. procs.2020.03.330. 3. I. Sharafaldin, A. Habibi Lashkari, và A. A. Ghorbani, “Toward Generating a New Intrusion Detection Dataset and Intrusion Traffic Characterization”, trong Proceedings of the 4th International Conference on Information Systems Security and Privacy, Funchal, Madeira, Portugal, 2018, tr 108–116. doi: 10.5220/0006639801080116. 4. L. D’hooge, T. Wauters, B. Volckaert, và F. De Turck, “Inter-dataset generalization strength of supervised machine learning methods for intrusion detection”, Journal of Information Security and Applications, vol 54, tr 102564, tháng 10 2020, doi: 10.1016/j.jisa.2020.102564. 5. J. Kim, Y. Shin, và E. Choi, “An Intrusion Detection Model based on a Convolutional Neural Network”, J Multimed Inf Syst, vol 6, số p.h 4, tr 165–172, tháng 12 2019, doi: 10.33851/JMIS.2019.6.4.165. 6. C. Yin, Y. Zhu, J. Fei, và X. He, “A Deep Learning Approach for Intrusion Detection Using Recurrent Neural Networks”, IEEE Access, vol 5, tr 21954–21961, 2017, doi: 10.1109/ ACCESS.2017.2762418. 7. “IDS 2018 | Datasets | Research | Canadian Institute for Cybersecurity | UNB”. |
TS. Nguyễn Văn Căn, Đoàn Ngọc Tú (Trường Đại học Kỹ thuật - Hậu cần Công an nhân dân)
10:00 | 21/10/2022
17:00 | 18/01/2023
16:00 | 09/08/2022
13:00 | 28/08/2024
17:00 | 09/09/2022
16:00 | 23/09/2024
Quy định Bảo vệ Dữ liệu chung (GDPR) của Liên minh châu Âu là văn bản pháp lý quan trọng, hình mẫu cho các nước, khu vực khác trong việc bảo vệ dữ liệu. Tuy nhiên, việc tuân thủ GDPR sẽ đòi hỏi các tổ chức phải đầu tư kinh phí bổ sung, tăng cường nhân lực dành cho xử lý dữ liệu. Dưới đây là hướng dẫn 12 bước triển khai GDPR cho tổ chức do Ủy ban Bảo vệ Dữ liệu công bố.
14:00 | 31/05/2024
Song hành cùng với sự phát triển của công nghệ thông tin thì việc phòng, chống tội phạm cũng đã có những bước tiến mạnh mẽ về công nghệ. Đồng thời cũng tồn tại nhiều bài toán khó và một trong số đó là việc nhận diện nhanh chóng tội phạm, đối tượng tình nghi ở những địa điểm công cộng như bến xe, bến tàu, nhà ga, sân bay,… Giải quyết được bài toán này càng sớm càng tốt sẽ mang lại rất nhiều ý nghĩa trong công tác phòng, chống tội phạm. Bài báo sẽ giới thiệu một giải pháp nhận dạng mặt người dựa trên giải thuật Adaboost và các đặc trưng Haar-like qua đó giúp quá trình phát hiện tội phạm chính xác và nhanh chóng hơn.
09:00 | 28/04/2024
Không chỉ tác động đến lĩnh vực an toàn thông tin, Bug Bounty còn được cho là cổ vũ cho nền kinh tế Gig Economy kiểu Orwell. Điều này có là một góc nhìn tiêu cực cho hình thức bảo mật này?
09:00 | 27/12/2023
Với sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ thông tin hiện nay, các ứng dụng giải trí, nhắn tin, gọi điện đang dần trở nên phổ biến. Những dịch vụ truyền thông được cung cấp trực tiếp đến người xem thông qua Internet (Over The Top - OTT) trở thành một trong những mục tiêu bị tin tặc tấn công nhiều nhất. Bài báo đưa ra thực trạng sử dụng dịch vụ ứng dụng OTT tại Việt Nam và những thách thức trong công tác bảo đảm an ninh, an toàn thông tin trên các thiết bị di động và dữ liệu cá nhân trong thời gian qua. Từ đó, đưa ra các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả bảo đảm an ninh, an toàn thông tin cho dữ liệu cá nhân người dùng ứng dụng OTT trên nền tảng Internet trong thời gian tới.
Trong thời đại ngày nay, cùng với sự phát triển của khoa học kỹ thuật có ngày càng nhiều những cuộc tấn công vào phần cứng và gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng. So với các loại tấn công khác, tấn công qua kênh kề đang được nghiên cứu do khả năng khôi phục lại khóa bí mật trong khi hệ thống vẫn hoạt động bình thường mà không hề làm thay đổi phần cứng. Bài báo này sẽ trình bày một cách sơ lược về những kết quả cuộc tấn công kênh kề lên mã hóa RSA cài đặt trên điện thoại thông minh sử dụng hệ điều hành Android tại Viện Khoa học - Công nghệ mật mã. Nhóm tác giả đã tấn công khôi phục được một phần khóa bí mật của mã hóa RSA cài đặt trên điện thoại thông minh và chứng minh khả năng rò rỉ thông tin qua kênh kề.
14:00 | 11/09/2024
Bộ nhớ RAM là một trong những nơi chứa các thông tin quý báu như mật khẩu, khóa mã, khóa phiên và nhiều dữ liệu quan trọng khác khiến nó trở thành một trong những mục tiêu quan trọng đối với tin tặc. Tấn công phân tích RAM có thể gây tiết lộ thông tin, thay đổi dữ liệu hoặc khai thác các lỗ hổng bảo mật trong hệ thống, đây đang là một hình thức tấn công bảo mật nguy hiểm đối với dữ liệu, chúng tập trung vào việc truy cập, sửa đổi hoặc đánh cắp thông tin người dùng. Bài báo sau đây sẽ trình bày về các nguy cơ, phương pháp tấn công phân tích RAM và những biện pháp bảo vệ để ngăn chặn hoạt động tấn công này.
13:00 | 30/09/2024