Khi ra mắt iPhone X, Apple cho biết hãng đã làm việc với các chuyên gia hóa trang của Hollywood để giúp công nghệ bảo mật Face ID ứng dụng trên thiết bị có khả năng phân biệt được các mặt nạ và không cho phép mở khóa điện thoại. Apple tuyên bố so với Touch ID, Face ID bảo mật hơn.

Tuy nhiên, mới đây, một video do các chuyên gia Bkav thực hiện đã cho thấy một chiếc mặt nạ 3D có thể dễ dàng vượt qua được cơ chế bảo mật của Face ID. Sự kiện lập tức thu hút sự quan tâm đặc biệt của cộng đồng và báo chí quốc tế. Bởi lẽ, đã có rất nhiều cá nhân, tổ chức ở khắp nơi trên thế giới cố gắng thử nghiệm bằng các kiểu mặt nạ tốn kém hàng nghìn USD nhưng đều không thành công. Nhiều thắc mắc, thậm chí hoài nghi được đặt ra cho các chuyên gia của Bkav.

Tại buổi demo, một lần nữa thực nghiệm của Bkav cho thấy, với chiếc mặt nạ được tạo nên nhờ kết hợp kỹ thuật in 3D, ảnh 2D, một vài xử lý đặc biệt đã qua mặt Face ID của iPhone X. Đồng thời, các kỹ sư của Bkav cũng chỉ ra cách để vượt qua cơ chế an ninh của Apple.

Có 3 điểm mấu chốt trong công nghệ Face ID. Thứ nhất, một bức ảnh của người dùng được chụp để tạo ra hình ảnh bề mặt của khuôn mặt. Thứ hai, một bức ảnh khác được chụp dưới dạng lưới điểm để tái tạo hình ảnh 3D của khuôn mặt. Cả hai bức ảnh này đều được chụp bởi camera hồng ngoại. Thứ 3 là khả năng phân biệt mặt thật, mặt giả của Face ID thông qua công nghệ AI, trí thông minh nhân tạo. Các kỹ sư của Bkav nhận thấy đối với các hình ảnh 2D và 3D có thể dễ dàng tạo vật thể đánh lừa.

Thực nghiệm của Bkav đã khẳng định: Face ID đã bị đánh lừa bởi 1 mặt nạ. Cũng vì thế, chiếc mặt nạ do Bkav tạo ra nhìn rất khác biệt với những mặt nạ của các nhóm khác. Ông Ngô Tuấn Anh, Phó Chủ tịch phụ trách An ninh mạng của Bkav khẳng định: để làm được mặt nạ đánh lừa được Face ID phải là những người có nghề và hiểu biết rất sâu về an ninh cũng như công nghệ AI. 

Các nhà nghiên cứu từ Bkav cũng chỉ ra công nghệ Face ID của Apple nói riêng và công nghệ về nhân diện khuôn mặt nói chung vẫn chưa đủ trưởng thành sau 10 năm phát triển. Khi ra mắt iPhone X, Apple từng tuyên bố Face ID không nhận diện mặt nạ. Công nghệ Face ID sẽ chỉ hỗ trợ duy nhất một khuôn mặt được đăng ký trên mỗi thiết bị. Song thực tế, qua thử nghiệm của Bkav, Face ID trên iPhone X đã bị đánh lừa nhận diện mặt nạ để mở khóa, nhận diện mặt người với hai mắt được dán ảnh 2D và học mặt nạ rồi mở khóa bằng nạ. Nếu Apple không có điều chỉnh thì Face ID trên iPhone X có lẽ còn kém hơn công nghệ nhận dạng mống mắt Iris Scanner của Samsung vì công nghệ này vẫn còn có thể phân biệt các cặp sinh đôi. Còn Face ID thì không.

Ông Nguyễn Tử Quảng, CEO của Bkav cũng khẳng định nghiên cứu này là một PoC (Proof of Concept) - nghiên cứu nguyên lý gốc, không phải là một kịch bản khai thác. Dựa vào PoC này, sẽ có những kịch bản khai thác và cách khắc phục. Nhà nghiên cứu đã có sẵn một số kịch bản như vậy nhưng sẽ chỉ trao đổi với nhà sản xuất để không gây ảnh hưởng đến người sử dụng. "Cho đến nay, vân tay vẫn là công nghệ tốt nhất về sinh trắc học", ông Quảng kết luận.

Các chuyên gia cho biết, họ đã áp dụng nguyên tắc "no passcode" trong quá trình nghiên cứu, đồng thời cũng chỉ ra điện thoại iphone X trong thử nghiệm khi để sang vị trí khác hoặc góc độ khác thì sẽ không mở khóa nữa. Nếu đã học mặt nạ thì khi để sang vị trí khác điện thoại vẫn có thể mở khóa một cách thoải mái như khi mọi người sử dụng.

Trả lời câu hỏi iPhone X có cơ chế bảo vệ bằng cách sau 5 lần mở khóa không thành công sẽ yêu cầu passcode. Các nhà nghiên cứu làm thế nào để có thể sử dụng số lượng hữu hạn lần mở khóa như vậy để chế tạo mặt nạ? Bkav khẳng định, việc nghiên cứu là để chỉ ra PoC và đó không phải là kịch bản để khai thác. Với kịch bản khai thác, lúc đó mới dùng đến số lần mở khóa hữu hạn nói trên.

Chuyên gia của Bkav khuyến cáo các tổ chức an ninh quốc gia, lãnh đạo quốc gia, tập đoàn lớn,… cần lưu ý khi sử dụng tính năng này. Việc khai thác có thể khó khăn cho người sử dụng bình thường, nhưng lại đơn giản cho những người chuyên nghiệp.