Mục tiêu chậm nhất tới 2027 phải thiết kế, chế tạo, kiểm thử một số chip bán dẫn cần thiết

Thủ tướng nêu rõ mục tiêu chậm nhất tới 2027 phải thiết kế, chế tạo, kiểm thử một số chip bán dẫn cần thiết khi Kết luận Phiên họp. Ảnh: Đoàn Bắc

Nhấn mạnh vai trò của ngành công nghiệp bán dẫn, Thủ tướng khẳng định đây là lĩnh vực, mắt xích quan trọng của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4, đặc biệt là phát triển trí tuệ nhân tạo.

Cuộc chạy đua để làm chủ công nghệ này rất mạnh mẽ và Việt Nam không thể đứng ngoài cuộc nếu muốn xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ gắn với chủ động, tích cực hội nhập quốc tế sâu rộng, thực chất, hiệu quả, theo Thủ tướng.

Nhấn mạnh mục tiêu chậm nhất tới 2027 phải thiết kế, chế tạo, kiểm thử một số chip bán dẫn cần thiết, Thủ tướng nêu rõ, 9 nhóm nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm thời gian tới.

Theo ông, chúng ta phải đi từ thấp đến cao, từ nhỏ đến lớn, từ đơn giản đến phức tạp nhưng phải tăng tốc, bứt phá, đột phá, bắt kịp, tiến cùng và vượt lên.

Tất cả các bộ ngành, địa phương, cơ quan, doanh nghiệp phải bám sát, triển khai các nghị quyết, chiến lược, quyết định, chỉ thị của Đảng, Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng về phát triển công nghiệp bán dẫn và đào tạo nguồn nhân lực bán dẫn.

“Để phát triển ngành công nghiệp bán dẫn, cả nước phải là một đoàn quân; hành quân tới mục tiêu phải thần tốc táo bạo; đánh trận phải đánh mạnh, đánh nhanh, đánh chắc thắng; hiệu quả phải bền vững, lâu dài", Thủ tướng nhấn mạnh và yêu cầu, phát triển hệ sinh thái bán dẫn bao trùm, đồng bộ, thực chất, hiệu quả.

Thủ tướng, Trưởng ban chỉ đạo quốc gia về phát triển ngành công nghiệp bán dẫn lưu ý, phải hoàn thiện cơ chế, chính sách, đặc biệt là cơ chế, chính sách ưu đãi, tháo gỡ nút thắt về hạ tầng, thể chế, con người với tinh thần thể chế thông thoáng, hạ tầng thông suốt, con người và tổ chức thực hiện thông minh.

Song song là chuyển trạng thái của chính sách ưu đãi từ thu hút đầu tư sang chuyển giao công nghệ; phát triển thị trường chip bán dẫn cạnh tranh, lành mạnh, bình đẳng và đúng quy luật thị trường.

Nghiên cứu cơ chế đặc biệt khai thác khoáng sản phục vụ công nghiệp bán dẫn

Về một số nhiệm vụ cụ thể, Thủ tướng giao Bộ Tài chính tập trung đẩy mạnh thu hút đầu tư nước ngoài vào lĩnh vực bán dẫn, ưu tiên các dự án có công nghệ tiên tiến, công nghệ mới, công nghệ cao, công nghệ sạch, quản trị hiện đại, có giá trị gia tăng cao, có tác động lan tỏa, kết nối chuỗi sản xuất và cung ứng toàn cầu.

Bộ Tài chính phải trình Thủ tướng ban hành quyết định về tín dụng đối với học sinh, sinh viên, học viên thạc sĩ, nghiên cứu sinh học các ngành khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán trong năm nay.

Với Bộ Giáo dục và Đào tạo, Thủ tướng yêu cầu chỉ đạo đẩy mạnh mô hình liên kết giữa nhà nước, nhà trường, doanh nghiệp trong đào tạo nguồn nhân lực ngành công nghiệp bán dẫn bảo đảm hiệu quả, chất lượng.

Thủ tướng đồng thời yêu cầu Bộ Công Thương khẩn trương đề xuất sửa đổi quy định về mua bán điện trực tiếp theo hướng tạo thuận lợi hơn, thông thoáng, cạnh tranh; bảo đảm cung ứng đủ điện theo hướng điện sạch.

Bộ Công thương cũng phải chủ trì, phối hợp với Bộ Ngoại giao thúc đẩy phía Mỹ sớm đưa Việt Nam ra khỏi danh sách kiểm soát xuất khẩu chiến lược.

Bộ Nông nghiệp và Môi trường được giao nghiên cứu, đề xuất bổ sung khung pháp lý về danh mục khoáng sản chiến lược phục vụ phát triển ngành công nghiệp bán dẫn.

Thủ tướng lưu ý bộ này phải tập trung thúc đẩy công tác điều tra, đánh giá khoáng sản chiến lược nhằm đảm bảo chủ động nguồn nguyên liệu đầu vào, giảm phụ thuộc vào bên ngoài và thúc đẩy nội địa hóa chuỗi cung ứng ngành công nghiệp bán dẫn. Phải nghiên cứu, đề xuất cơ chế cấp phép đặc biệt cho khai thác và chế biến sâu các mỏ khoáng sản phục vụ ngành công nghiệp bán dẫn.

Đề xuất thu hút FDI có chọn lọc, hình thành 100 doanh nghiệp thiết kế

Báo cáo tại phiên họp trước đó, Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Tâm cho biết, Việt Nam đang từng bước tham gia sâu hơn vào lĩnh vực công nghiệp bán dẫn. Cả nước đã có hơn 50 doanh nghiệp thiết kế vi mạch với lực lượng kỹ sư ước tính khoảng 7.000 người. Có khoảng 15 doanh nghiệp với khoảng 6.600 kỹ sư và hơn 10.000 kỹ thuật viên tham gia công đoạn đóng gói kiểm thử vi mạch và sản xuất thiết bị, vật liệu bán dẫn.

Hiện nay, mạng lưới đổi mới sáng tạo về ngành công nghiệp bán dẫn đã quy tụ được hơn 100 chuyên gia người Việt Nam trên toàn thế giới.

Về đào tạo và phát triển nguồn nhân lực, theo ông Tâm, đã có 320 giảng viên được tham gia các khóa đào tạo chuyên sâu và khoảng 6.300 sinh viên đại học đang theo học ngành bán dẫn. Hơn 12.000 sinh viên khác đang theo học ngành ngành gần với bán dẫn và có khả năng chuyển đổi sau khi tham gia các khóa đào tạo bổ sung.

Cạnh đó, có khoảng 600 học viên thạc sĩ, gần 120 nghiên cứu sinh lĩnh vực bán dẫn đang trong quá trình đào tạo và hơn 1.600 học viên đã hoàn thành các khóa đào tạo ngắn hạn.

Để tiếp tục phát triển ngành công nghiệp bán dẫn, Bộ Tài chính đề xuất thu hút FDI có chọn lọc, hình thành 100 doanh nghiệp thiết kế, một nhà máy chế tạo chip có quy mô nhỏ và 10 nhà máy đóng gói, kiểm thử và bán dẫn.

Song song là đào tạo chuyên sâu về công nghiệp bán dẫn cho 1.300 giảng viên và xây dựng 4 phòng thí nghiệm bán dẫn dùng chung cấp quốc gia và các phòng thí nghiệm cấp cơ sở để tổ chức triển khai thực hiện.

Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Phạm Ngọc Thưởng cũng cho biết, công tác tuyển sinh ngành STEM và bán dẫn ghi nhận sự chuyển biến tích cực. Năm 2025, số lượng thí sinh đăng ký nguyện vọng 1 vào các ngành STEM đạt 222.454 thí sinh, tăng 41.881 thí sinh đăng ký vào mã ngành này so với năm trước.

Các ngành Khoa học máy tính và Công nghệ thông tin có 54.359 thí sinh đăng ký nguyện vọng một, tăng 2.183 thí sinh so với đợt một năm 2024. Ngành Trí tuệ nhân tạo cũng chứng kiến sức hút mạnh mẽ với 2.754 thí sinh đăng ký - con số vượt xa năm trước.

Tuy nhiên, theo ông Thưởng, năng lực và kinh nghiệm đào tạo ngành bán dẫn tại nhiều cơ sở giáo dục đại học trong nước còn chưa đồng đều, còn thiếu hệ sinh thái học thuật, công nghệ và hợp tác quốc tế sâu rộng. Vì vậy, ông Thưởng đề xuất tăng cường hợp tác quốc tế trong xây dựng chương trình đào tạo, cử giảng viên và sinh viên trao đổi nhằm học hỏi kinh nghiệm từ các quốc gia tiên tiến. Có cơ chế phối hợp giữa các trường đại học trong nước để tránh manh mún, phân tán nguồn lực, từ đó hình thành hệ sinh thái đào tạo mạnh mẽ và hiệu quả hơn cho ngành bán dẫn.