Tọa đàm “Quản lý văn bằng chứng chỉ quốc gia trên nền tảng chuỗi khối”

Phóng viên: Không chỉ dừng lại ở lĩnh vực giáo dục, nhiều khán giả cũng sẽ quan tâm đến khả năng mở rộng ứng dụng Blockchain của giải pháp này. Đây là một yếu tố quan trọng, bởi lẽ một giải pháp công nghệ nếu có tính mở rộng cao sẽ không chỉ giải quyết tốt một vấn đề cụ thể, mà còn có thể tạo ra giá trị lan tỏa trong nhiều lĩnh vực khác của đời sống. Xin anh Hưởng cho biết, ngoài việc áp dụng trong quản lý văn bằng, chứng chỉ quốc gia, liệu dự án này còn có tiềm năng triển khai và mang lại hiệu quả trong các lĩnh vực khác của kinh tế - xã hội, cũng như phục vụ những yêu cầu đặc thù trong lĩnh vực an ninh - quốc phòng hay không?

Anh Phạm Văn Hưởng: Như chúng ta đã biết, sản phẩm của chúng tôi bao gồm hai nội dung cốt lõi. Phần thứ nhất là xây dựng lõi chuối khối an toàn, bảo mật và trong đó đã tích hợp mật mã của ngành Cơ yếu. Về ứng dụng, chúng tôi thay thế và tùy biến nhiều thuật toán mật mã với các mức độ bảo mật khác nhau, từ những thuật toán chuẩn quốc tế phổ biến, đến các thuật toán mã khối dân sự của Việt Nam như MKV, thậm chí là những thuật toán mật mã riêng do Ban Cơ yếu Chính phủ nghiên cứu. Nhờ vậy, nền tảng có thể đạt được độ tin cậy cao, phù hợp triển khai cho nhiều lĩnh vực ứng dụng đặc thù, đặc biệt là trong an ninh - quốc phòng cũng như các bài toán chuyển đổi số trọng yếu của quốc gia. Tôi muốn nhấn mạnh rằng, việc lựa chọn phát triển một nền tảng chuỗi khối an toàn, bảo mật ngay từ tầng lõi không chỉ là một định hướng kỹ thuật, mà còn xuất phát từ tính cấp thiết trong việc bảo vệ bí mật nhà nước, khi yêu cầu về bảo đảm an toàn thông tin và hạ tầng công nghệ phục vụ an ninh - quốc phòng ngày càng được đặt ra chặt chẽ.

Phần thứ hai là hệ thống quản lý văn bằng, chứng chỉ quốc gia. Đây là một ứng dụng tiêu biểu, được lựa chọn làm điểm khởi đầu, nhưng đồng thời hệ thống này có thiết kế linh hoạt và tùy biến cao, hoàn toàn có thể mở rộng sang nhiều lĩnh vực khác nhau. Ví dụ, giải pháp có thể được áp dụng cho bài toán chứng nhận quốc gia, hệ thống công chứng điện tử, hay quản lý định danh số, quản lý tài sản số. Xa hơn nữa, nền tảng còn có khả năng thích ứng cho các hệ thống phức tạp hơn như logistics, truy xuất nguồn gốc sản phẩm hoặc những mô hình quản lý liên thông quy mô lớn. Điểm quan trọng nhất mà chúng tôi muốn hướng tới là sự kết hợp chặt chẽ giữa hệ thống chứng thực chữ ký số quốc gia, chứng thực chữ ký số chuyên dùng chính phủ với công nghệ Blockchain, nhằm hình thành một hạ tầng tin cậy, thống nhất và an toàn tuyệt đối cho nhiều lĩnh vực ứng dụng trong đời sống kinh tế - xã hội cũng như quốc phòng - an ninh.

Phóng viên: Với tính mở như vậy, dự án hoàn toàn là một sản phẩm đáng được cộng đồng an toàn thông tin và công nghệ thông tin trông đợi khi ứng dụng vào thực tế. Để một ý tưởng nghiên cứu có thể phát triển thành một dự án có tầm vóc quốc gia, chắc chắn không chỉ bằng nỗ lực từ nhóm nghiên cứu mà còn sự hỗ trợ và đến sự đồng hành từ nhiều phía. Trong hành trình xây dựng và phát triển dự án, nhóm KMASC có nhận được những sự hỗ trợ, giúp đỡ nào từ các đơn vị, tổ chức, cá nhân không? Xin chia sẻ từ anh Lê Bá Cường.

Anh Lê Bá Cường: Thực ra, dự án của chúng tôi đã được khởi động từ hơn một năm trước, tức là trước cả thời điểm diễn ra cuộc thi VietChain Talents 2025. Xuất phát điểm của dự án đến từ tầm nhìn chiến lược và định hướng từ sớm của các cấp lãnh đạo, đặc biệt là Lãnh đạo Ban Cơ yếu Chính phủ và Lãnh đạo Học viện Kỹ thuật mật mã. Các đồng chí đã nhìn nhận rõ xu thế tất yếu của nền tảng Web3 cũng như khả năng ứng dụng to lớn của công nghệ Blockchain trong tiến trình chuyển đổi số quốc gia, từ đó sớm có chỉ đạo định hướng và tạo điều kiện thuận lợi cho chúng tôi bắt tay vào nghiên cứu. Chính nhờ sự dẫn dắt này đã từng bước hình thành nên các tổ, nhóm nghiên cứu chuyên sâu về Blockchain, tập trung phát triển năng lực từ cơ bản đến nâng cao, đặt nền móng vững chắc cho dự án.

Đặc biệt, trong giai đoạn vừa qua - Thời điểm nhóm KMASC tham gia cuộc thi VietChain Talents 2025, chúng tôi nhận được sự chỉ đạo rất quyết liệt và mạnh mẽ từ Lãnh đạo Học viện Kỹ thuật mật mã, đồng thời thường xuyên có sự đồng hành, hỗ trợ chuyên môn từ các chuyên gia giàu kinh nghiệm trong Ban Cơ yếu Chính phủ. Các chuyên gia không chỉ chia sẻ kiến thức lý thuyết, mà còn trực tiếp hướng dẫn kỹ thuật, góp ý cho quá trình triển khai, giúp nhóm tháo gỡ nhiều khó khăn và hoàn thiện dần giải pháp.

Song song với đó, quá trình tham gia cuộc thi cũng là cơ hội để nhóm mở rộng kết nối, học hỏi từ cộng đồng công nghệ. Chúng tôi thường xuyên trao đổi với các đồng nghiệp tại tổ chuyên môn của 1Matrix, cũng như tiếp nhận nhiều chia sẻ, định hướng quý báu từ Hiệp hội Blockchain và Tài sản số Việt Nam. Những đóng góp này giúp nhóm không chỉ hoàn thiện về mặt kỹ thuật, mà còn định hình giải pháp theo hướng tổng thể, bám sát thực tiễn và đáp ứng tốt các yêu cầu đặt ra, từ đó nâng cao giá trị ứng dụng của sản phẩm.

Phóng viên: Để biến ý tưởng thành sản phẩm thực tế chưa bao giờ là hành trình dễ dàng. Thưa anh Hưởng, trong suốt quá trình triển khai dự án này, nhóm đã từng đối mặt với những khó khăn, trở ngại nào và nhóm đã lựa chọn hướng đi ra sao để vượt qua, biến thách thức đó thành động lực cũng như duy trì quyết tâm hiện thực hóa ý tưởng?

Anh Phạm Văn Hưởng: Ngay từ thời điểm ban đầu, định hướng của Lãnh đạo Ban Cơ yếu Chính phủ và Học viện Kỹ thuật mật mã là Học viện chúng tôi phát triển nhóm nghiên cứu chuyên sâu về Blockchain. Chính vì vậy, về mặt kỹ thuật chúng tôi không gặp nhiều khó khăn khi được kế thừa từ nền tảng tri thức, kinh nghiệm thực tiễn trong lĩnh vực mật mã và Blockchain. Đây là điểm tựa quan trọng, giúp chúng tôi không mất quá nhiều thời gian vào những bước khởi đầu mà có thể tập trung vào việc phát triển, hoàn thiện giải pháp.

Anh Phạm Văn Hưởng chia sẻ tại buổi Tọa đàm

Khó khăn lớn nhất, theo cá nhân tôi là thời gian. Các thành viên trong nhóm đều là cán bộ, giảng viên, sinh viên có lịch công tác, học tập riêng, vì vậy phần lớn công việc nghiên cứu và phát triển dự án đều phải tranh thủ thực hiện ngoài giờ. Nhiều buổi họp, thảo luận hay chia sẻ tiến độ chỉ có thể diễn ra trực tuyến vào buổi tối, thậm chí kéo dài đến khuya. Dẫu vậy, chúng tôi lại coi đây là một trải nghiệm rất thú vị, một nét đặc thù của ngành công nghệ, khi khoảng cách địa lý hay giới hạn thời gian không còn là rào cản. Trái lại, chính sự kết nối trực tuyến ấy giúp chúng tôi làm việc với tinh thần nhiệt huyết, cởi mở, liên tục trao đổi ý tưởng và sáng tạo.

Phóng viên: Một lần nữa xin được chúc mừng thành tích của nhóm KMASC đạt được tại cuộc thi VietChain Talents 2025. Giải thưởng 1 tỷ đồng không chỉ là sự ghi nhận cho nỗ lực và sáng tạo của cả tập thể, mà còn mở ra cơ hội để nhóm có thêm nguồn lực nhằm tiếp tục phát triển dự án trong tương lai. Với phần thưởng ý nghĩa này, chắc hẳn nhóm cũng đã có những kế hoạch, định hướng cụ thể để hoàn thiện các tính năng, mở rộng phạm vi ứng dụng, cũng như tìm kiếm cơ hội triển khai vào thực tiễn. Thưa anh Hưởng, với vai trò là Trưởng nhóm, anh có thể chia sẻ rõ hơn về những dự định sắp tới mà nhóm đang hướng tới?

Anh Phạm Văn Hưởng: Hiện tại, giải pháp hệ thống quản lý văn bằng, chứng chỉ quốc gia, đã được triển khai tại Học viện Kỹ thuật mật mã, với mục tiêu số hóa văn bằng và nâng cao trải nghiệm người dùng. Ngoài ra, thành tích tại VietChain Talents 2025 không chỉ là sự ghi nhận mà còn là động lực, tạo niềm tin và điểm tựa để nhóm tiếp tục phát triển. Trong thời gian tới, về mặt tổ chức, chúng tôi sẽ duy trì và phát triển nhóm thành lực lượng nghiên cứu chuyên sâu hàng đầu tại Việt Nam về công nghệ chuỗi khối an toàn bảo mật, đặc biệt là tích hợp và ứng dụng các thuật toán mật mã của Việt Nam trong lĩnh vực an ninh - quốc phòng. Chúng tôi sẽ liên kết chặt chẽ với các nhóm nghiên cứu Blockchain khác để phát huy điểm mạnh của nhau, đặc biệt là ưu thế về mật mã của nhóm.

Về mặt ứng dụng, chúng tôi tiếp tục hoàn thiện nền tảng chuỗi khối an toàn bảo mật và phát triển đa nền tảng. Ví dụ tại cuộc thi vừa rồi, nhóm lựa chọn nền tảng Hyperledger Fabric, hiện tại chúng tôi đang phát triển với các nền tảng khác như Besu, để tạo thành một nền tảng đa chuỗi an toàn bảo mật, từ nền tảng đó có thể làm cơ sở để phát triển ứng dụng cho lĩnh vực khối an ninh - quốc phòng cũng như là khối kinh tế - xã hội, như chứng nhận điện tử, công chứng số, truy xuất nguồn gốc, chuỗi cung ứng,… với sự tích hợp bảo mật toàn diện từ tầng lõi đến ứng dụng.

Phóng viên: Trong thời gian tới, anh Cường có những dự định gì khi tiếp tục góp sức vào dự án và có những kế hoạch riêng như thế nào cho bản thân?

Anh Lê Bá Cường: Chúng tôi vẫn thường nhắc nhau rằng, xuất phát điểm của cả nhóm gần như là con số 0, nhưng bằng sự kiên trì, sáng tạo và quyết tâm, nhóm KMASC đã tạo ra được một sản phẩm có giá trị thực tiễn và được ghi nhận với thành tích cao. Giờ đây, khi giành được giải thưởng lớn lên tới 1 tỷ đồng, chúng tôi coi đó không chỉ là niềm tự hào mà còn là trách nhiệm. Nếu từ con số 0 chúng tôi đã làm được một sản phẩm có giá trị như hiện nay, thì với nguồn lực mới này, nhóm càng có thêm động lực để tạo ra những hệ thống có giá trị lớn hơn gấp nhiều lần, đóng góp nhiều hơn cho xã hội và đất nước.

Quan trọng hơn, nhóm KMASC luôn ý thức rằng sức mạnh của tập thể chỉ có thể được xây dựng bằng sự đoàn kết, đồng lòng và chung tầm nhìn. Vì thế, mỗi thành viên trong nhóm đều xác định sẽ tiếp tục đồng hành cùng nhau, không tách rời, để phát huy thế mạnh của từng người và biến tinh thần hợp tác ấy thành sức mạnh chung. Bản thân tôi, cũng như các đồng đội, đều mong muốn duy trì hành trình này lâu dài, cùng nhau phát triển nhóm thành một tập thể vững mạnh, vừa chinh phục các mục tiêu nghiên cứu, vừa hiện thực hóa những ý tưởng công nghệ có ý nghĩa đối với an ninh - quốc phòng và chuyển đổi số quốc gia.

Phóng viên: Xin cảm ơn hai anh đã dành thời gian tham gia chương trình ngày hôm nay!