Toàn cảnh hội nghị

Đại tướng Lương Tam Quang, Ủy viên Bộ Chính trị, Bộ trưởng Bộ Công an chủ trì hội nghị. Tham dự hội nghị có đồng chí Trần Lưu Quang, Bí thư Trung ương Đảng, Bí thư Thành ủy TP Hồ Chí Minh; Thượng tướng Nguyễn Hồng Thái, Ủy viên Trung ương Đảng, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng; lãnh đạo các ban, bộ, ngành Trung ương và địa phương.

Việt Nam là một trong những quốc gia chịu tác động nghiêm trọng và toàn diện từ các mối đe dọa an ninh phi truyền thống, biểu hiện trên nhiều phương diện với cấp độ mới, mức độ nguy hiểm ngày càng cao, tác động mạnh mẽ, sâu sắc đến mọi lĩnh vực từ kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội đến quốc phòng, an ninh.

Theo đó, ngày 22/5/2025, Thủ tướng Chính phủ ký Nghị quyết số 147/NQ-CP ban hành Chiến lược tổng thể quốc gia phòng ngừa, ứng phó với các đe dọa an ninh phi truyền thống đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045. Đây là bước đi tiên phong, đột phá của Việt Nam, khẳng định quyết tâm chính trị cao của Đảng, Nhà nước ta, đồng thời góp phần nâng cao uy tín quốc gia, thể hiện trách nhiệm trước cộng đồng quốc tế trong ứng phó các thách thức toàn cầu. 

Chiến lược xác định 8 quan điểm chỉ đạo lớn và các mục tiêu đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2045. Trong đó, về mục tiêu tổng thể, Chiến lược xác định rõ phải tạo được sự thống nhất cao trong nhận thức và hành động của toàn hệ thống chính trị và toàn xã hội về tính chất nguy hiểm, nghiêm trọng, tác động sâu rộng của các đe dọa an ninh phi truyền thống đối với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới. Từng bước xây dựng Việt Nam trở thành quốc gia có năng lực quản trị hiện đại, hiệu quả các nguy cơ an ninh phi truyền thống, bảo đảm an toàn cho nhân dân, bảo vệ vững chắc lợi ích quốc gia, đồng thời tích cực, chủ động đề xuất sáng kiến, tham gia hợp tác quốc tế, khẳng định vai trò, vị thế quốc gia có trách nhiệm với cộng đồng quốc tế trong ứng phó với các thách thức an ninh toàn cầu. 

Ngay sau khi Chính phủ ban hành Nghị quyết số 147, Bộ Công an đã phối hợp với các bộ, ngành xây dựng và ban hành kế hoạch triển khai trong giai đoạn 2025-2030, với tinh thần được Thủ tướng Chính phủ thường xuyên chỉ đạo đó là “tinh thần phải rất cao, nỗ lực phải rất lớn, hành động phải rất quyết liệt”, “làm việc nào ra việc đấy, việc nào dứt việc đấy”; phân công trong kế hoạch bảo đảm 6 rõ: Rõ người, rõ việc, rõ thời gian, rõ sản phẩm, rõ trách nhiệm, rõ thẩm quyền...

Tại hội nghị, các đại biểu đánh giá thực trạng, nêu các giải pháp về phòng ngừa, ứng phó đe dọa an ninh phi truyền thống ở một số lĩnh vực, như: Địa chất; biến đổi khí hậu; thiên tai; môi trường; nguồn nước; năng lượng; an ninh mạng; y tế; phòng, chống tội phạm; khủng bố...

Trình bày tham luận với chủ đề: Một số kiến nghị của Bộ Quốc phòng góp phần nâng cao hiệu quả triển khai thực hiện Nghị quyết số 147/NQ-CP của Chính phủ, Thượng tướng Nguyễn Hồng Thái, Ủy viên Trung ương Đảng, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng đề xuất nhanh chóng hoàn thiện hệ thống chính sách, pháp luật; cơ chế lãnh đạo, chỉ huy, điều hành, quản lý công tác phòng ngừa, ứng phó với các đe dọa an ninh phi truyền thống phù hợp với tinh gọn bộ máy hiện nay.

Thượng tướng Nguyễn Hồng Thái cho rằng, cần phân định sự khác biệt giữa hoạt động phòng ngừa, ứng phó các thách thức, đe dọa an ninh phi truyền thống với các hoạt động phòng thủ dân sự để tránh chồng chéo trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo, chỉ huy, điều hành giữa hai lĩnh vực. Nghiên cứu, ban hành các văn bản quy phạm pháp luật cụ hóa phương châm “ba chủ động” (chủ động phương án; chủ động con người; chủ động phương tiện) và phương châm “bốn tại chỗ” (chỉ huy tại chỗ; lực lượng tại chỗ; vật tư, phương tiện tại chỗ; hậu cần tại chỗ), nhằm nhanh chóng huy động lực lượng, phương tiện, vật chất, xử lý kịp thời các đe dọa an ninh phi truyền thống.
Tăng cường đầu tư hiện đại hóa lực lượng chuyên trách trong thực hiện nhiệm vụ phòng ngừa, ứng phó các thách thức đe dọa an ninh phi truyền thống, ưu tiên đầu tư các trang bị, khí tài chuyên dụng, hạ tầng kỹ thuật, ứng dụng công nghệ hiện đại, như: Vệ tinh, máy bay không người lái (UAV), các hệ thống ra-đa tiên tiến để kịp thời phát hiện, sẵn sàng ứng phó hiệu quả các tình huống bão, động đất, sóng thần, nguy cơ sạt lở đất, lũ ống, lũ quét...
Phát biểu chỉ đạo hội nghị, Thủ tướng Phạm Minh Chính khẳng định, Đảng, Nhà nước ta nhận thức rất sớm và đã ban hành nhiều nghị quyết, chiến lược, pháp luật về phòng ngừa, ứng phó với các đe dọa an ninh phi truyền thống; đồng thời, hệ thống pháp luật liên quan an ninh phi truyền thống cũng được bổ sung, hoàn thiện, thể chế hóa quan điểm của Đảng, nội luật hóa các cam kết quốc tế của Việt Nam và đáp ứng tốt hơn yêu cầu thực tiễn. Điều này thể hiện cách làm bài bản, khoa học, toàn diện, bước chuyển tích cực từ việc đối phó bị động sang quản lý chủ động và toàn diện; năng lực ứng phó với các thách thức an ninh phi truyền thống được củng cố, tăng cường.

Thủ tướng Phạm Minh Chính Phát biểu chỉ đạo hội nghị

Theo Thủ tướng Phạm Minh Chính, những vấn đề an ninh phi truyền thống mang tính toàn dân, toàn diện, toàn cầu, do đó phải có sự chung tay, đoàn kết của toàn thế giới, mỗi cơ quan, mỗi người dân đều phải có trách nhiệm. Lấy phòng ngừa là chính, cơ bản, chiến lược, lâu dài, quyết định, bền vững, ứng phó phải cấp bách, nhanh chóng, kịp thời, hiệu quả, cả đột xuất và thường xuyên; các biện pháp phải tổng thể, toàn diện, kết hợp các biện pháp hành chính và biện pháp khoa học; lấy người dân làm trung tâm, chủ thể, vừa là đối tượng bảo vệ, vừa là chủ thể tham gia.

Về triển khai thực hiện Nghị quyết 147 của Chính phủ, Thủ tướng Phạm Minh Chính đề nghị các cấp, các ngành tăng cường tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức toàn xã hội về sự nguy hiểm của các mối đe dọa an ninh phi truyền thống và tầm quan trọng của công tác phòng ngừa, ứng phó. Nghiên cứu, bổ sung, hoàn thiện hệ thống chính sách, pháp luật đồng bộ, tạo hành lang pháp lý vững chắc cho việc tổ chức các hoạt động của cơ quan điều hành ở từng cấp, bảo đảm vừa toàn diện, vừa chuyên sâu để phòng ngừa, ứng phó với các đe dọa an ninh phi truyền thống.

Nâng cao khả năng dự báo, cảnh báo, năng lực phân tích, điều hành dựa trên cơ sở khoa học, dữ liệu; ứng dụng triệt để các thành tựu của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư; đẩy mạnh khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số trong phòng ngừa, ứng phó các đe dọa an ninh phi truyền thống. Xây dựng các kịch bản ứng phó; phát triển công nghệ số, AI, dữ liệu lớn, mạng lưới cảm biến để nâng cao năng lực cảnh báo sớm, mô hình hóa rủi ro, đánh giá tác động và dự báo xu hướng các mối đe dọa mới nổi; xây dựng hệ thống dữ liệu liên quan các đe dọa an ninh phi truyền thống.

Đầu tư, huy động nguồn lực, gồm nguồn lực Nhà nước và nguồn lực xã hội, nguồn lực hợp tác công tư, nguồn lực trong nước và ngoài nước. Đẩy mạnh hợp tác quốc tế, tăng cường vai trò và vị thế của Việt Nam trong các diễn đàn hợp tác khu vực và toàn cầu, tham gia giải quyết các vấn đề xuyên biên giới. Cùng với đó, phải phát triển nguồn nhân lực và năng lực ứng phó; xây dựng nền kinh tế xanh, bền vững, có khả năng chống chịu cao trước các cú sốc từ môi trường và xã hội....

Thủ tướng Phạm Minh Chính cũng lưu ý, để thực hiện hiệu quả chiến lược, các cấp, các bộ ngành, các địa phương cần hành động tích cực, chủ động, đặc biệt là phát huy vai trò của cấp cơ sở; với quyết tâm cao, nỗ lực lớn, hành động quyết liệt, làm việc có trọng tâm, trọng điểm, làm việc dứt việc đó, làm việc nào ra việc đó, phân công 6 rõ: Rõ người, rõ việc, rõ thời gian, rõ trách nhiệm, rõ thẩm quyền, rõ sản phẩm; tăng cường kiểm tra, giám sát, đôn đốc...