Phát biểu tại diễn đàn, Bộ trưởng Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng nhấn mạnh khoa học và công nghệ luôn đồng hành cùng dân tộc trong suốt chặng đường lịch sử, từ kháng chiến đến kiến thiết đất nước. Bước vào giai đoạn mới với sự bùng nổ của trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn, năng lượng xanh và kinh tế số, tri thức và sáng tạo trở thành nguồn lực then chốt cho phát triển. Ông khẳng định, Việt Nam cần biến khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số thành sức mạnh để hiện thực hóa khát vọng đất nước phồn vinh, hạnh phúc.
Bộ trưởng Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng phát triển tại diễn đàn.
Những năm gần đây, đổi mới sáng tạo (ĐMST) và chuyển đổi số (CĐS) đã khẳng định vai trò quan trọng đối với tăng trưởng kinh tế. Các viện nghiên cứu công lập được tái cơ cấu theo hướng tự chủ, gắn với nhu cầu của doanh nghiệp và xã hội. Nhiều trung tâm đổi mới sáng tạo hình thành tại Hà Nội, TP Hồ Chí Minh, Đà Nẵng, Cần Thơ, trở thành hạt nhân liên kết viện, trường, doanh nghiệp và cộng đồng khởi nghiệp. Việc Quốc hội thông qua Luật Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo (sửa đổi 2025) lần đầu tiên đặt ĐMST ngang hàng với KHCN, thể hiện bước tiến quan trọng về thể chế.
Theo Chỉ số Đổi mới sáng tạo toàn cầu (GII) năm 2024, Việt Nam đứng thứ 44/132 quốc gia, tiếp tục dẫn đầu nhóm các nước thu nhập trung bình thấp. Hệ sinh thái khởi nghiệp năng động với khoảng 3.800 doanh nghiệp khởi nghiệp, nhiều tập đoàn lớn như Viettel, FPT, Vingroup, VNPT đầu tư mạnh mẽ vào nghiên cứu phát triển và trí tuệ nhân tạo, đưa Việt Nam trở thành điểm đến công nghệ hấp dẫn trong khu vực.
Chuyển đổi số đạt nhiều kết quả nổi bật: Kinh tế số năm 2024 chiếm 18,3% GDP, gấp đôi so với năm 2020, với tốc độ tăng trưởng trên 20%/năm - nhanh nhất Đông Nam Á. Doanh thu công nghệ thông tin đạt 152 tỷ USD, hơn 1.500 doanh nghiệp vươn ra thị trường quốc tế. Đặc biệt, đóng góp của năng suất nhân tố tổng hợp (TFP) tăng từ 33% giai đoạn 2011 - 2015 lên gần 46% giai đoạn 2021 - 2023, phản ánh vai trò ngày càng lớn của công nghệ và quản trị tiên tiến.
Nhân lực công nghệ cũng phát triển mạnh, với hơn 1,2 triệu lao động công nghệ thông tin, hàng chục nghìn kỹ sư dữ liệu, AI, điện tử - viễn thông. Việt Nam thuộc nhóm 10 nền kinh tế có kỹ năng lập trình viên hàng đầu thế giới, đang dần trở thành trung tâm cung ứng dịch vụ công nghệ toàn cầu.
Trên nền tảng đó, Việt Nam đặt mục tiêu đến năm 2030, TFP đóng góp trên 55% vào tăng trưởng, kinh tế số chiếm tối thiểu 30% GDP; và xa hơn là năm 2045, trở thành quốc gia phát triển, nằm trong nhóm 30 nước dẫn đầu về năng lực đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.
Khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số giữ vai trò trụ cột chiến lược, mở ra hướng đi đột phá cho Việt Nam trong việc nâng cao năng suất lao động và năng lực cạnh tranh quốc gia, hướng tới mục tiêu hiện thực hóa khát vọng phát triển một đất nước phồn vinh và hạnh phúc. Việc hiện thực hóa vai trò này không chỉ là nhiệm vụ của ngành khoa học và công nghệ, mà còn là trách nhiệm chung, đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa Nhà nước, doanh nghiệp, giới khoa học và các tầng lớp nhân dân.
