Với 45 năm hình thành và phát triển (thành lập ngày 20/3/1980) theo Quyết định số 131/BCY của Trưởng ban Ban Cơ yếu Trung ương (nay là Ban Cơ yếu Chính phủ), dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo sâu sát, chặt chẽ của Lãnh đạo Ban Cơ yếu Chính phủ, Cục QLKTNVMM đã không ngừng lớn mạnh, trở thành “người gác cổng” bảo mật cho các hệ thống công nghệ thông tin trọng điểm của quốc gia. Cục QLKTNVMM có chức năng tham mưu, giúp Trưởng ban Ban Cơ yếu Chính phủ thực hiện nhiệm vụ quản lý nhà nước về xây dựng và thống nhất quản lý hệ thống mạng liên lạc cơ yếu; quản lý, kiểm soát việc sử dụng các loại sản phẩm mật mã; thống nhất quản lý và bảo đảm chuyên môn, nghiệp vụ, kỹ thuật mật mã, sản phẩm mật mã cho hoạt động cơ yếu trong phạm vi cả nước.

HOÀN THIỆN HÀNH LANG PHÁP LÝ: NỀN MÓNG VỮNG CHẮC CHO AN NINH SỐ QUỐC GIA

Nhận thức rõ tầm quan trọng của hệ thống pháp luật, đơn vị đã tích cực tham mưu, giúp Ban Cơ yếu Chính phủ thực hiện nhiệm vụ quản lý nhà nước về mật mã. Đây là cơ quan đầu mối nghiên cứu xây dựng các văn bản quy phạm pháp luật và các văn bản quản lý khác thuộc lĩnh vực mật mã, đóng vai trò then chốt trong việc tạo ra một hành lang pháp lý vững chắc, thống nhất.

Một trong những dấu ấn nổi bật là việc tham mưu xây dựng và ban hành Nghị định số 01/2024/ NĐ-CP ngày 01/4/2024 của Chính phủ. Nghị định này quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Cơ yếu về hoạt động mật mã để bảo vệ thông tin bí mật nhà nước. Sự ra đời của Nghị định đã tạo cơ sở pháp lý vững chắc, không chỉ nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước mà còn góp phần xây dựng ngành Cơ yếu Việt Nam cách mạng, chính quy, hiện đại. Để Nghị định đi vào thực tiễn, đơn vị cũng đã tham mưu Bộ trưởng Bộ Quốc phòng quyết định ban hành Kế hoạch triển khai thực hiện, đảm bảo sự đồng bộ và hiệu quả trên toàn quốc.

Bên cạnh đó, đơn vị đã và đang tích cực tham gia vào quá trình xây dựng các văn bản quy phạm pháp luật khác. Đã theo dõi và kịp thời tham gia góp ý vào 21 dự thảo văn bản quy phạm pháp luật có liên quan trực tiếp đến lĩnh vực cơ yếu, bao gồm 06 Luật, 10 Nghị định, 01 Chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ và 04 Thông tư của Bộ trưởng các Bộ.

Với vai trò chủ động, đơn vị cũng đã rà soát, đề xuất bãi bỏ 01 văn bản quy phạm pháp luật không còn phù hợp, đồng thời đề xuất xây dựng 02 văn bản quy phạm pháp luật quan trọng gồm: Thông tư của Bộ trưởng Bộ Quốc phòng về đảm bảo an ninh, an toàn cho hệ thống thông tin cơ yếu; Thông tư của Bộ trưởng Bộ Quốc phòng quy định tiêu chuẩn cơ sở sản xuất sản phẩm mật mã. Trong nội bộ Ngành, đơn vị đã xây dựng, sửa đổi, bổ sung 77 văn bản quản lý để phù hợp với tình hình hiện nay, từ đó tạo ra một hệ thống quy tắc đồng bộ, chặt chẽ để quản lý và sử dụng sản phẩm mật mã trong toàn ngành Cơ yếu.

TIÊN PHONG TRIỂN KHAI CÁC ĐỀ ÁN QUỐC GIA: BIẾN THÁCH THỨC THÀNH CƠ HỘI

Dưới sự chỉ đạo sâu sát của Ban Cơ yếu Chính phủ, đơn vị đã được xác định là lực lượng nòng cốt

trong triển khai các đề án chuyển đổi số trọng điểm của Đảng và Nhà nước.

- Đề án 06 về phát triển ứng dụng dữ liệu dân cư: Đây là đề án chiến lược nhằm xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, định danh và xác thực điện tử để phục vụ chuyển đổi số quốc gia giai đoạn 2022 - 2025, tầm nhìn đến năm 2030. Đơn vị đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ xây dựng và triển khai giải pháp bảo mật cho cơ sở dữ liệu quốc gia này. Việc bảo mật dữ liệu dân cư là nền tảng để xây dựng Chính phủ số, kinh tế số và xã hội số, phục vụ người dân, doanh nghiệp, đồng thời đảm bảo an ninh, an toàn dữ liệu cá nhân.

- Đề án 175 về Trung tâm dữ liệu quốc gia: Đây là đề án xây dựng một trung tâm dữ liệu tập trung, hiện đại, nơi tập hợp và xử lý các nguồn dữ liệu trọng yếu của quốc gia. Trung tâm dữ liệu này được ví như “trái tim số” của đất nước và việc đảm bảo an toàn, bảo mật cho hệ thống này là nhiệm vụ then chốt để bảo vệ thông tin quốc gia. Đơn vị đã triển khai các giải pháp bảo mật cho Trung tâm dữ liệu quốc gia theo Nghị quyết số 175/NQ-CP, đảm bảo tính toàn vẹn, chính xác và sẵn sàng của dữ liệu phục vụ điều hành và phát triển kinh tế - xã hội.

- Đề án chuyển đổi số các cơ quan Đảng: Đơn vị đã xây dựng mô hình giải pháp và cung cấp sản phẩm bảo mật để triển khai giải pháp bảo mật thông tin bí mật nhà nước từ Trung ương tới cấp xã cho mạng diện rộng của Đảng, với quy mô lên tới 3.371 điểm triển khai. Điều này không chỉ giúp hiện đại hóa hoạt động của Đảng mà còn đảm bảo an ninh thông tin một cách tuyệt đối, xuyên suốt từ Trung ương đến cơ sở.

- Hệ thống thông tin nội bộ và liên lạc quốc tế: Các giải pháp bảo mật của đơn vị đã được áp dụng rộng rãi, từ Hệ thống thông tin của Bộ Công an (từ Trung ương đến cấp xã) đến Hệ thống quản lý văn bản và điều hành của Bộ Quốc phòng. Đơn vị cũng bảo mật các kênh liên lạc nhạy cảm nhất, bao gồm đường dây nóng giữa các lãnh đạo cấp cao của Việt Nam với các nước láng giềng và đối tác chiến lược như Trung Quốc, Lào, Campuchia, Nga.

NHỮNG DẤU ẤN ĐỘT PHÁ MANG TÍNH LỊCH SỬ

- Hội nghị Trung ương, Đại hội Đảng toàn quốc không giấy tờ: Một dấu ấn nổi bật trong tiến trình chuyển đổi số quốc gia là việc đơn vị đã xây dựng hệ thống khai thác, thông tin tài liệu phục vụ Hội nghị Trung ương và Đại hội đại biểu toàn quốc của Đảng, bảo mật tài liệu. Đây là lần đầu tiên trong lịch sử, Hội nghị Trung ương Đảng lần thứ 11 khóa XIII được tổ chức mà không sử dụng tài liệu giấy. Các tài liệu được cung cấp qua mạng đến thiết bị máy tính bảng đã được bảo mật, hiển thị qua phần mềm chuyên dụng, đảm bảo tính toàn vẹn, an toàn và việc truy cập được kiểm soát chặt chẽ. Giải pháp này đã hỗ trợ cho 240 đại biểu, giúp tiết kiệm hàng nghìn giờ công, ngân sách nhà nước, giảm thiểu rủi ro lộ lọt thông tin, nâng cao hiệu quả tổ chức Hội nghị. Tiếp nối thành công của Hội nghị Trung ương lần thứ 11, hệ thống đã được triển khai hiệu quả cho Hội nghị Trung ương lần thứ 12 và toàn bộ các cuộc họp của Bộ Chính trị, Ban Bí thư và tiến tới triển khai cho Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIV.

- Bảo mật các kỳ thi quốc gia: Đơn vị đã triển khai bảo mật đề thi cho hai kỳ thi cấp quốc gia của Bộ Giáo dục và Đào tạo: Kỳ thi chọn đội tuyển Olympic quốc tế với 200 thí sinh và Kỳ thi tốt nghiệp Trung học phổ thông quốc gia với 1,2 triệu thí sinh tại 63 hội đồng thi trên toàn quốc. Các giải pháp này đã đảm bảo an toàn, chính xác, nhanh chóng, kịp thời, giảm thiểu rủi ro lộ lọt thông tin, đồng thời tiết kiệm cho ngân sách Nhà nước nhiều tỷ đồng.

ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN TRONG KỶ NGUYÊN CHUYỂN ĐỔI SỐ

Trước yêu cầu ngày càng cao của tình hình mới, đơn vị đã đặt ra những định hướng phát triển rõ ràng để tiếp tục giữ vững vị thế là đơn vị chủ chốt của ngành Cơ yếu trong công cuộc đổi mới:

- Tham mưu hoàn thiện hệ thống văn bản: Tiếp tục tham mưu rà soát, bổ sung, https://antoanthongtin.vn/tin/bo-giao-duc-va-dao-tao-tong-ket-cong-tac-to-chuc-thi-tot-nghiep-thpt-giai-doan-2020-2024hoàn thiện hệ thống văn bản, các quy định, quy trình tập trung vào quản lý, triển khai, sử dụng sản phẩm mật mã cho phù hợp với tình hình phát triển. Tiếp tục chủ trì tham mưu, theo dõi và tham gia xây dựng các văn bản quy phạm pháp luật về lĩnh vực bảo vệ bí mật nhà nước, cơ yếu.

- Tham mưu và triển khai giải pháp bảo mật cho các cơ quan Đảng, Nhà nước: Tiếp tục tham mưu về mô hình, giải pháp bảo mật an toàn thông tin triển khai cho các cơ quan Đảng, Nhà nước, các bộ, ban, ngành, địa phương. Đặc biệt, tham mưu cho Ban Cơ yếu Chính phủ triển khai bảo mật hệ thống thông tin phục vụ Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ

XIV. Một nhiệm vụ quan trọng trong thời gian tới đó là tham mưu cho Đảng, Nhà nước bảo mật toàn bộ mạng trục liên thông kết nối các cơ quan thuộc hệ thống chính trị phục vụ gửi nhận văn bản, hồ sơ có bảo mật; bảo mật xác thực nền tảng số, ứng dụng số, dữ liệu số, dữ liệu số dùng chung phục vụ Đề án chuyển đổi số cơ quan Đảng; bảo mật cho Đề án 175 Trung tâm dữ liệu quốc gia.

KẾT LUẬN

Chuyển đổi số là một hành trình đòi hỏi sự tin cậy, an toàn ở mức cao nhất về dữ liệu và hệ thống thông tin. Tổng Bí thư Tô Lâm đã nhấn mạnh rằng dữ liệu là “máu” của nền kinh tế số và là trung tâm của chuyển đổi số. Đồng thời, Tổng Bí thư cũng chỉ rõ, bảo đảm an ninh mạng, an ninh dữ liệu, an toàn thông tin là yêu cầu xuyên suốt, không thể tách rời trong quá trình phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.

Dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo sâu sát, chặt chẽ của Lãnh đạo Ban Cơ yếu Chính phủ, Cục QLKTNVMM chính là lực lượng tuyến đầu, bảo vệ không gian số Việt Nam an toàn, vững chắc. Bằng việc hoàn thiện hành lang pháp lý, triển khai hiệu quả các đề án trọng điểm quốc gia và đề ra những định hướng phát triển rõ ràng, Cục QLKTNVMM xứng đáng là hạt nhân quan trọng trong bảo mật thông tin số quốc gia. Tiếp tục phát huy vai trò trong bảo mật kỹ thuật và nghiệp vụ mật mã, Cục QLKTNVMM sẽ là nhân tố quan trọng đóng góp vào mục tiêu xây dựng Chính phủ số an toàn – Kinh tế số vững mạnh – Xã hội số phát triển bền vững trong tương lai.

[Quý độc giả đón đọc Tạp chí An toàn thông tin số 4 (086) 2025 tại đây]