Với quan điểm, mục đích cụ thể, chiều ngày 25/9, tại Hà Nội, Báo Nhân Dân phối hợp với Ban Chính sách, Chiến lược Trung ương, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam Hiệp hội An ninh mạng quốc gia (NCA), tổ chức Tọa đàm với chủ đề “Bảo mật dữ liệu và an ninh mạng trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc”.

Sự kiện quy tụ nhiều chuyên gia, nhà quản lý, doanh nghiệp để thảo luận sâu về thách thức và giải pháp bảo đảm an toàn thông tin.

Quang cảnh buổi Tọa đàm.

Phát triển mô hình bảo mật dữ liệu

Trao đổi tại Tọa đàm, Ông Nguyễn Minh Chính, Phó Chủ tịch Thường trực Hiệp hội An ninh mạng Quốc gia cho biết: “Để tự chủ được, vai trò của Nhà nước là vai trò kiến tạo, rất quan trọng. Nhà nước cần xây dựng được cơ chế, sân chơi, thị trường và có những mô hình để các doanh nghiệp phát huy được sự sáng tạo của mình. Đồng thời, phải có những chính sách ưu tiên về thuế, về cơ chế liên quan đến đầu tư tài chính, đất đai, hay những thứ mà doanh nghiệp thường rất khó có thể tiếp cận”.

Đặc biệt, an ninh mạng gắn trực tiếp với nhiệm vụ bảo vệ an ninh quốc gia. Do vậy, về kỹ thuật an ninh mạng, các sản phẩm an ninh mạng thường gắn liền với những cơ quan trực tiếp làm nhiệm vụ bảo đảm an ninh quốc gia như: Bộ Quốc phòng, Bộ Công an, đòi hỏi, Nhà nước phải giao nhiệm vụ cho một số doanh nghiệp chủ lực để làm ra những sản phẩm phục vụ bảo đảm an ninh quốc gia cũng như phục vụ trong hệ thống chính trị, sau đó từng bước đưa vào thị trường dân sự. Đây chính là cơ chế “lưỡng dụng”, vừa bảo đảm an toàn tuyệt đối cho quốc gia, vừa mở ra cơ hội phát triển kinh tế.

Ông Nguyễn Minh Chính, Phó Chủ tịch Thường trực Hiệp hội An ninh mạng Quốc gia chia sẻ tại Tọa đàm.

Theo Phó Chủ tịch Hiệp hội An ninh mạng quốc gia, sản phẩm an ninh mạng có tính đặc thù, gắn trực tiếp với nhiệm vụ bảo vệ an ninh quốc gia. Vì thế, Nhà nước cần giao nhiệm vụ cho các doanh nghiệp chủ lực, đặc biệt là những đơn vị trực thuộc Bộ Quốc phòng và Bộ Công an, để phát triển các giải pháp cốt lõi phục vụ hệ thống chính trị và bảo đảm chủ quyền số.

Tuy nhiên, thay vì chỉ giới hạn trong phạm vi quốc phòng - an ninh, các sản phẩm này có thể được “lưỡng dụng”, tức là điều chỉnh để đưa vào phục vụ doanh nghiệp và người dân. Cách làm này vừa tối ưu nguồn lực nghiên cứu, vừa tạo ra thị trường mới cho doanh nghiệp công nghệ trong nước. Khi một sản phẩm đã đạt tiêu chuẩn khắt khe trong môi trường quốc phòng, việc ứng dụng ở dân sự sẽ tạo lợi thế cạnh tranh rõ rệt.

“Với cơ chế chuyển đổi số hiện nay, nhu cầu về bảo đảm an ninh mạng trong các doanh nghiệp và người dân là rất lớn. Những sản phẩm đó có thể được lưỡng dụng, hoặc các doanh nghiệp (nhất là doanh nghiệp công nghệ lớn) có thể phát triển dựa trên cơ chế, chính sách, hạ tầng dùng chung của Nhà nước. Nhờ đó, doanh nghiệp mới có cơ hội, bởi vì khi sở hữu dữ liệu lớn, họ mới có được lợi thế trong vấn đề này.” - Ông Nguyễn Minh Chính nhận định.

Như vậy, mô hình lưỡng dụng không chỉ giúp Nhà nước củng cố lá chắn an ninh quốc gia, mà còn mở ra cơ hội kinh tế to lớn. Đây sẽ là bước đi quan trọng để hình thành ngành công nghiệp an ninh mạng vừa bảo vệ chủ quyền số, vừa trở thành động lực phát triển của nền kinh tế số Việt Nam.

Bảo mật dữ liệu là bảo vệ tài sản quốc gia

Ông Phạm Đại Dương, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Trưởng Ban Chính sách, Chiến lược Trung ương chia sẻ tại Tọa đàm.

Cũng trong buổi Tọa đàm, ông Phạm Đại Dương, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Trưởng Ban Chính sách, Chiến lược Trung ương đánh giá, Nghị quyết số 57/NQ-TW xác định phát triển khoa học, công nghệ và chuyển đổi số trên tinh thần tự lực, tự chủ, tự cường, là nhân tố then chốt bảo đảm quốc phòng, an ninh và tạo động lực bứt phá trong kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.

Chuyển đổi số gắn bó mật thiết với nhiều lĩnh vực như chính phủ số, kinh tế số... Trong đó, dữ liệu là yếu tố rất quan trọng, được ví như tài sản quốc gia; bảo mật dữ liệu có ý nghĩa tương tự với bảo vệ chủ quyền lãnh thổ trên biển và đất liền. Trung ương luôn coi trọng bảo vệ chủ quyền trên không gian mạng, coi đây là nhiệm vụ xuyên suốt, không thể tách rời trong bảo đảm an ninh quốc gia.

Dữ liệu được xem là tài sản chiến lược quốc gia, do vậy, quan điểm của Đảng, Nhà nước trong bảo đảm an ninh mạng, an ninh dữ liệu là hoạch định chính sách, cần chuyển từ tư duy phòng thủ bị động sang chủ động và tích cực nhận diện sớm những rủi ro và chủ động các biện pháp.

Đây là yếu tố rất quan trọng trong bảo vệ an ninh dữ liệu, đồng thời là trách nhiệm không chỉ của các cơ quan nhà nước, mà còn của doanh nghiệp và người dân - những chủ thể trực tiếp sử dụng, khai thác dữ liệu. Nếu trước đây pháp luật mới dừng ở mức phòng ngừa, thì với sự phát triển nhanh chóng của công nghệ hiện nay, cần nhấn mạnh vai trò dẫn dắt, chủ động định hướng.

Theo ông Dương, để bảo vệ dữ liệu, cần kết hợp hai thành tố: Bảo vệ bằng công nghệ, hạ tầng, quy trình - tức giải pháp kỹ thuật; Bảo vệ bằng hệ thống pháp luật. Chúng ta đã có nhiều luật như Luật An ninh mạng, Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân…, và trong thời gian tới Quốc hội sẽ tiếp tục rà soát, hoàn thiện các luật liên quan.

Thiếu tướng, TS. Hồ Văn Hương, Phó Trưởng ban Ban Cơ yếu Chính phủ tham gia tọa đàm.

Bên cạnh đó, Nghị quyết số 57/NQ-TW cũng đề ra kế hoạch triển khai, trong đó có Kế hoạch số 01 về các công nghệ chiến lược, nhằm tăng cường tính tự chủ, làm chủ công nghệ lõi để bảo mật dữ liệu. Quan điểm xuyên suốt là phải chuyển từ thế phòng thủ bị động sang chủ động nhận diện sớm rủi ro, chủ động phòng ngừa và ứng phó.

Chính vì vậy, chia sẻ tại tọa đàm, Thiếu tướng, TS. Hồ Văn Hương, Phó Trưởng ban Ban Cơ yếu Chính phủ đặc biệt nhấn mạnh: Trong bối cảnh chuyển đổi số hiện nay, dữ liệu đã trở thành nguồn tài nguyên chiến lược, việc bảo vệ dữ liệu, đặc biệt là dữ liệu nhạy cảm (dữ liệu thong tin bí mật nhà nước và dữ liệu thông tin không thuộc phạm vi bí mật nhà nước) không còn là lựa chọn, mà là “yêu cầu bắt buộc”. Nếu không bảo vệ được dữ liệu, chúng ta sẽ khó có thể xây dựng thành công kinh tế số, xã hội số và chính phủ số. Và ở đây, công nghệ mật mã đóng vai trò cốt lõi, then chốt…

Đồng chí Phó Trưởng ban Ban Cơ yếu Chính phủ cũng cho biết thêm, thời gian qua, với vai trò là cơ quan mật mã quốc gia, Ban Cơ yếu Chính phủ thực hiện quản lý thống nhất trên phạm vi toàn quốc, bao gồm mật mã bảo vệ thông tin bí mật nhà nước và mật mã dân sự. Đặc biệt, năm 2024, Ban Cơ yếu Chính phủ đã chính thức công bố thuật toán mã khối MKV và được ban hành thành tiêu chuẩn quốc gia TCVN 14263:2024, với 2 phiên bản (đáp ứng được an toàn hiện nay và sẵn sàng cho kỷ nguyên hậu lượng tử). Điều này giúp Việt Nam nằm trong nhóm rất ít quốc gia trên thế giới có thuật toán mật mã riêng, khẳng định năng lực tự chủ, tự lực, tự cường trong một lĩnh vực cốt lõi và nhạy cảm bậc nhất.

Tổng Biên tập Báo Nhân dân Lê Quốc Minh tặng hoa chúc mừng các diễn giả.

Tọa đàm “Bảo mật dữ liệu và an ninh mạng trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc” được tổ chức nhằm tạo diễn đàn để các nhà quản lý, chuyên gia, nhà khoa học cùng trao đổi, phân tích, đóng góp kiến nghị, giải pháp thiết thực. Đồng thời, cụ thể hóa tinh thần Nghị quyết số 57/NQ-TW, hướng tới mục tiêu xây dựng môi trường số an toàn, bảo vệ dữ liệu quốc gia, quyền lợi chính đáng của người dân, doanh nghiệp, đồng thời góp phần vào sự phát triển bền vững và hội nhập quốc tế của đất nước.