Trong kỷ nguyên dữ liệu và chuyển đổi số, mật mã đã vượt ra khỏi phạm vi kỹ thuật thuần túy để trở thành “lớp phòng thủ chiến lược” bảo vệ chủ quyền số của mỗi quốc gia. Các nước có nền công nghệ phát triển đều coi mật mã là hạ tầng cốt lõi của an ninh quốc gia - nền tảng bảo vệ thông tin lãnh đạo, quốc phòng, ngoại giao, tài chính, dữ liệu công dân và toàn bộ hệ thống hạ tầng trọng yếu. Quản lý nhà nước về mật mã vì thế không chỉ mang ý nghĩa hành chính, mà còn là biểu hiện trực tiếp của quyền lực quốc gia - nơi Nhà nước nắm quyền điều tiết tuyệt đối đối với thể chế, tiêu chuẩn, cấp phép, chứng nhận và kiểm soát việc sử dụng, sản xuất, kinh doanh sản phẩm mật mã.

Ngày nay, với sự phát triển mạnh mẽ của máy tính lượng tử đang đặt ra thách thức lớn đối với các hệ thống bảo mật hiện tại. Những thuật toán mật mã truyền thống vốn dựa vào sự phức tạp tính toán của máy tính cổ điển nay đang đứng trước nguy cơ bị phá vỡ. Để đối phó với mối đe dọa này, các quốc gia trên thế giới đang thực hiện các chương trình và chiến lược về mật mã kháng lượng tử. Quá trình này đang gặp nhiều thử thách, từ những nghi ngại về tính an toàn của các thuật toán mới cho đến rủi ro từ các backdoor tiềm ẩn. Bài viết sẽ phân tích quá trình phát triển và chuyển dịch mật mã hậu lượng tử cũng như những thách thức và tác động của mật mã hậu lượng tử đối với an ninh quốc gia trong bối cảnh hiện nay.

Hiện nay, mật mã đang được sử dụng ngày càng phổ biến, giúp nâng cao hiệu quả trong đảm bảo an toàn thông tin. Hệ mật RSA với độ dài khóa 2048 bit đang được sử dụng rộng rãi ở Việt Nam và trong hệ thống chứng thực số công vụ (CTSCV). Việc nâng cấp mật mã toàn diện bao gồm cả thuật toán, phần cứng, phần mềm, chính sách trong hệ thống chứng thực số công vụ từ đầu năm 2024 sẽ tiếp tục nâng cao độ an toàn về bảo mật cho các giao dịch điện tử của các cơ quan Đảng, Nhà nước, góp phần quan trọng công cuộc chuyển đổi số, xây dựng Chính phủ số.

Thuật toán và giao diện của TikTok được đánh giá có nhiều ưu thế hơn so với các nền tảng của Meta và Google. Mới đây, thuật toán này một lần nữa trở thành tâm điểm chú ý sau khi chính quyền Mỹ đưa ra đạo luật yêu cầu công ty mẹ ByteDance của TikTok phải thoái vốn khỏi ứng dụng trong vòng 180 ngày, nếu không ứng dụng này sẽ bị cấm trên các cửa hàng ứng dụng Apple và Google ở Mỹ. 

Ngày 7/5, ByteDance kiện lên Tòa án liên bang Hoa Kỳ nhằm tìm cách ngăn chặn một đạo luật do Tổng thống Joe Biden ký nhằm buộc ByteDance phải thoái vốn khỏi ứng dụng video ngắn TikTok nếu không sẽ bị cấm tại Mỹ.

ByteDance, chủ sở hữu TikTok cho biết hãng sẽ đóng ứng dụng này tại Mỹ trong trường hợp các giải pháp pháp lý không thể ngăn chặn một lệnh cấm đối với nền tảng chia sẻ video ngắn tại nền kinh tế số một thế giới.

Ngày 24/5/2023, trang web của Viện Khoa học Weizmann (Weizmann Institute of Science) đăng tải bài báo “Polynomial - Time Pseudodeterministic Construction of Primes” [1] của Lijie Chen và các cộng sự. Đây là một thuật toán mới, tập hợp các ưu điểm của tính ngẫu nhiên và quy trình tất định để xây dựng các số nguyên tố lớn một cách đáng tin cậy. Dưới đây là nội dung bài viết đã đăng tại Quanta Magazine [1].

Trong hai ngày 21-22/6/2023, Viện Tiêu chuẩn và Công nghệ Quốc gia Mỹ (NIST) đã tổ chức Hội thảo công khai (ảo) về Mật mã hạng nhẹ lần thứ 6 để giải thích cụ thể hơn về quy trình lựa chọn và thảo luận các khía cạnh khác nhau của tiêu chuẩn mật mã hạng nhẹ.

Một hàm băm nhận dữ liệu nhị phân, được gọi là thông điệp, và tạo ra một đại diện thu gọn, được gọi là tóm lược thông điệp. Hàm băm mật mã là một hàm băm được thiết kế để đạt được một số tính chất an toàn nào đó. Tiêu chuẩn hàm băm an toàn FIPS 180-2: Secure Hash Standard, chỉ ra các thuật toán để tính 5 hàm băm mật mã- SHA-1, SHA-224, SHA-256, SHA-384 và SHA-512.

Lịch sử phát triển của khoa học mật mã đã nảy sinh ra các hệ mật khóa bí mật và hệ mật khóa công khai. Các hệ mật khóa bí mật thường được chia thành các hệ mã khối và hệ mã dòng.