[ATTT số 5 (087) 2025] - Sự phát triển nhanh chóng của trí tuệ nhân tạo (AI) đặt ra nhiều thách thức lớn về đạo đức, đặc biệt trong lĩnh vực an toàn thông tin (ATTT), bảo mật và quản lý dữ liệu. Bài báo này khảo sát các vấn đề chính yếu của đạo đức AI tại một số quốc gia phát triển về AI như Mỹ, Trung Quốc, Liên minh châu Âu (EU), Nhật Bản, Australia... đồng thời phân tích các framework điển hình về đạo đức AI, đánh giá vai trò quản lý quốc gia trong xây dựng và thực thi tiêu chuẩn đạo đức và đi sâu vào mối quan hệ giữa đạo đức AI và ATTT. Từ đó, bài báo đưa ra một số khuyến nghị và nhận định cho lĩnh vực ATTT trong bối cảnh chuyển đổi số toàn cầu.    

Trong kỷ nguyên dữ liệu và chuyển đổi số, mật mã đã vượt ra khỏi phạm vi kỹ thuật thuần túy để trở thành “lớp phòng thủ chiến lược” bảo vệ chủ quyền số của mỗi quốc gia. Các nước có nền công nghệ phát triển đều coi mật mã là hạ tầng cốt lõi của an ninh quốc gia - nền tảng bảo vệ thông tin lãnh đạo, quốc phòng, ngoại giao, tài chính, dữ liệu công dân và toàn bộ hệ thống hạ tầng trọng yếu. Quản lý nhà nước về mật mã vì thế không chỉ mang ý nghĩa hành chính, mà còn là biểu hiện trực tiếp của quyền lực quốc gia - nơi Nhà nước nắm quyền điều tiết tuyệt đối đối với thể chế, tiêu chuẩn, cấp phép, chứng nhận và kiểm soát việc sử dụng, sản xuất, kinh doanh sản phẩm mật mã.

Một chiến dịch gián điệp mạng do nhà nước tài trợ đang nhắm vào các đại sứ quán nước ngoài tại Hàn Quốc, để triển khai phần mềm độc hại XenoRAT từ các kho lưu trữ GitHub độc hại.

Cạnh tranh chip bán dẫn giữa Mỹ và Trung Quốc là một trong những vấn đề địa chính trị quan trọng nhất hiện nay. Nó mang lại cả cơ hội và thách thức cho các nước, trong đó có Việt Nam.

Theo báo cáo từ The Information, Apple đã bắt tay với Alibaba - tập đoàn thương mại điện tử hàng đầu Trung Quốc - để tích hợp Apple Intelligence vào iPhone, iPad và Mac tại quốc gia này.

Từ một công ty khởi nghiệp nhỏ do quỹ đầu tư tư nhân hỗ trợ có trụ sở tại Hàng Châu, Trung Quốc, DeepSeek hiện đang trở thành cái tên được chú ý trên toàn cầu và gây chấn động khắp thung lũng Silicon. Sự kiện này không chỉ đánh dấu bước tiến vượt bậc của Trung Quốc mà còn khuấy động thị trường công nghệ toàn cầu, đồng thời làm dấy lên nhiều câu hỏi về cạnh tranh công nghệ và an ninh thông tin.

Khác với chiến lược thắt chặt kiểm soát công nghệ của Tổng thống Donald Trump, chính quyền Tổng thống Joe Biden theo đuổi chính sách tách rời công nghệ với Trung Quốc theo chiến lược cạnh tranh “đa tầng, đa lĩnh vực, đa hướng”. Phần I bài báo sẽ giới thiệu quá trình hình thành chính sách tách rời công nghệ của Hoa Kỳ với Trung Quốc và cách tiếp cận của Hoa Kỳ đối với việc tách rời công nghệ Trung Quốc.

Tuy có xuất phát điểm thấp, nhưng với sự phát triển vượt trội, ngày nay Trung Quốc đã vươn lên trở thành một trong những quốc gia hàng đầu về công nghệ. Mục tiêu trở thành cường quốc không gian mạng của nước này được phản ánh trong Chiến lược Quân sự công bố năm 2015 và Chiến lược An ninh mạng công bố năm 2016. Trung Quốc có tham vọng về việc sản xuất bản địa các công nghệ lõi Internet và quyết tâm dẫn đầu thế giới về lĩnh vực này vào năm 2030.

Trong nhiều năm, TikTok đã đáp lại những lo ngại về quyền riêng tư bằng cách cam kết thông tin thu thập được về người dùng ở Mỹ sẽ được lưu trữ ở Mỹ chứ không phải Trung Quốc - nơi đặt trụ sở của ByteDance, công ty mẹ của TikTok. Tuy nhiên, mới đây BuzzFeed đã phát hiện các bản ghi âm bị rò rỉ từ hơn 80 cuộc họp nội bộ của TikTok cho thấy, các kĩ sư làm việc tại ByteDance ở Trung Quốc có thể xem và truy cập được mọi thứ.

TikTok đã phát hành bản vá cho một số lỗ hổng nghiêm trọng, có thể cho phép tin tặc chiếm đoạt tài khoản người dùng và đánh cắp dữ liệu cá nhân.