Thưa Bộ trưởng, người dân rất muốn biết Nghị định 72 sẽ có những điểm tích cực cụ thể nào để có thể làm trong lành lại môi trường internet?

Bộ trưởng Nguyễn Bắc Son: Chúng ta đều biết, mọi quốc gia trên thế giới đều rất quan tâm, tôn trọng tự do ngôn luận và đã đưa ra những quy định để bảo vệ quyền tự do ngôn luận của con người. Song các quốc gia đều thấy tự do ngôn luận không phải là vô hạn mà đều coi tự do ngôn luận phải được tôn trọng trong khuôn khổ của pháp luật.

Chính vì vậy, để bảo đảm cho việc tạo hành lang pháp lý góp phần quản lý tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội, ngày 15/7 vừa qua, Thủ tướng Chính phủ đã ký Quyết định ban hành Nghị định số 72/2013/NĐ-CP.

Đây là một Nghị định rất quan trọng trong việc tạo hành lang pháp lý, động lực thúc đẩy phát triển internet và cung cấp dịch vụ trên internet và trên các trang mạng xã hội. Nghị định gồm 6 chương, 46 điều quy định chi tiết cho việc cung cấp dịch vụ, sử dụng tài nguyên trên internet; đưa ra nguyên tắc, hành lang pháp lý trong việc cung cấp, sử dụng, phát triển dịch vụ của các trang mạng xã hội, trang thông tin điện tử, những chế tài quan trọng để thiết lập các trang thông tin này và cung cấp dịch vụ trên các mạng thông tin di động; chế tài quản lý trò chơi điện tử, quản lý và cung cấp những phương thức hiệu quả nhất để đảm bảo an toàn, an ninh thông tin trên mạng.

Nghị định 72 cũng đưa ra nội dung rất mới đó là thực hiện nghiêm chỉnh nguyên tắc phát triển đi đôi với quản lý, quản lý để tạo điều kiện cho phát triển.

Cụ thể, trong Nghị định 72 khuyến khích mọi người dân, tổ chức cung cấp, khai thác các dịch vụ trên internet; cung cấp, tìm kiếm và trao đổi chia sẻ các thông tin trên mạng.

Đồng thời, Nghị định cũng đưa ra những điều kiện để xây dựng các trang thông tin điện tử, trang mạng xã hội theo đúng quy định của pháp luật; tạo điều kiện cho tổ chức, cá nhân cung cấp thông tin, thu thập thông tin xuyên biên giới từ Việt Nam sang các nước và ngược lại trong khuôn khổ của pháp luật cũng như theo thông lệ quốc tế và các điều ước mà Việt Nam tham gia; quy định quyền hạn, trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân cung cấp thông tin trên internet, trên trang mạng xã hội và bảo đảm, bảo hộ quyền, lợi ích hợp pháp chính đáng của người sử dụng internet cũng như sử dụng các trang mạng xã hội khác.

Một điểm mới của Nghị định 72 là đưa ra các hành lang pháp lý, nội dung về bảo đảm an toàn, an ninh thông tin; đưa ra những khái niệm thế nào là an toàn thông tin, an ninh thông tin; khẳng định vai trò, trách nhiệm của các cơ quan quản lý Nhà nước trong bảo đảm an toàn, an ninh thông tin như Bộ Thông tin và Truyền thông, Bộ Công an, cũng như các cơ quan khác; những chế tài, nghĩa vụ, quyền lợi của các tổ chức cung cấp dịch vụ trên internet, trò chơi điện tử để bảo đảm mọi người dân cũng như tổ chức cung ứng, sử dụng dịch vụ trên internet đều thực hiện theo quy định của pháp luật.

Thưa Bộ trưởng, thời gian qua có tình trạng các trang mạng lấy thông tin từ các báo nhưng lại không trích nguồn, thậm chí biên tập lại và giật tít theo kiểu giật gân câu khách, làm sai lệch nội dung thông tin. Vậy trách nhiệm của Bộ Thông tin và Truyền thông đến đâu trong vấn đề này và Nghị định 72 sẽ góp phần giải quyết vấn đề này như thế nào, thưa Bộ trưởng?

Bộ trưởng Nguyễn Bắc Son: Những hiện tượng cố tình làm sai lệch thông tin trên báo chí đó là vi phạm bản quyền, cần phải được xử lý theo đúng quy định của pháp luật.

Điều 23, Nghị định 72, đã đưa ra những quy định rất cụ thể về trang thông tin nào được sử dụng nội dung, cung cấp thông tin và chịu chế tài gì.

Ví dụ, trang thông tin tổng hợp, trang thông tin điện tử nội bộ, trang thông tin điện tử cá nhân, trang thông tin điện tử ứng dụng chuyên ngành... là những trang thông tin riêng biệt, cung cấp tùy theo nhu cầu của cá nhân và tổ chức để đăng ký hoạt động và chịu sự chế tài của pháp luật đối với những hoạt động đó. Những hoạt động làm sai lệch, phương hại đến nội dung mà báo chí đã nêu đều được ngăn chặn và xử lý kịp thời.

Đây là nội dung rất quan trọng của Nghị định 72 góp phần đảm bảo minh bạch, công khai trong thông tin; bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp chính đáng, bản quyền của tác phẩm báo chí.

Một sinh viên gửi tới Bộ trưởng câu hỏi:“Cháu cũng là một trong hàng triệu người dùng Facebook tại Việt Nam. Gần đây đọc báo và đặc biệt được bạn bè chia sẻ trên mạng, cháu có nghe nói sắp tới Bộ sẽ xử phạt những cá nhân đưa tin tức thời sự hoặc các bài viết về sức khỏe, công nghệ, thời trang từ các báo khác lên trang cá nhân. Ngoài ra, cháu cũng nghe một số báo phân tích như thế là không hợp lý vì Facebook cũng là diễn đàn chia sẻ thông tin. Vậy quan điểm của Bộ trưởng về việc này như thế nào và có đúng là sắp tới, Nghị định 72 sẽ cấm chia sẻ tin tức trên các trang mạng xã hội hay không”?

Bộ trưởng Nguyễn Bắc Son: Tôi có thể khẳng định rằng trong Nghị định 72 không có nội dung nào ngăn cấm người dân, những người tham gia các trang mạng xã hội việc cung cấp cũng như tìm kiếm, trao đổi và chia sẻ thông tin. Chỉ có trong thời gian vừa qua, một số báo cũng như một số trang mạng xã hội có viết về Nghị định 72 nhưng chưa giải thích rõ nội dung này, nên dẫn đến có sự hiểu lầm khác nhau.

Như chúng ta đã biết, trong Nghị định 72, Điều 20 đã ghi rất rõ về những khái niệm, phân biệt rõ nội dung của những trang thông tin điện tử đang hoạt động hiện nay. Trong đó có trang thông tin ở Khoản 4, Điều 20 ghi rõ là nói về trang thông tin điện tử cá nhân.

Trang thông tin điện tử cá nhân là những trang thông tin điện tử do các cá nhân xây dựng lên trong quá trình sử dụng mạng xã hội để nhằm cung cấp, chia sẻ thông tin của cá nhân mình nhưng không đại diện cho tổ chức cũng như không đại diện cho người khác và không cung cấp thông tin điện tử tổng hợp. Như vậy là không cấm cá nhân cung cấp, chia sẻ thông tin của cá nhân mình đối với xã hội, chỉ cấm không được thực hiện cung cấp thông tin tổng hợp.

Điều 10 nói về quyền lợi, nghĩa vụ của người sử dụng internet cũng như Điều 23 nói về quyền và nghĩa vụ của người sử dụng trang mạng xã hội, 4 quyền và nghĩa vụ đó cũng không có điều nào cấm chúng ta truy cập, khai thác, tìm kiếm, chia sẻ thông tin trên mạng.

Cho nên ở đây tôi muốn nói là riêng thông tin điện tử tổng hợp, một số trang mạng như trang cá nhân, trang nội bộ, trang thông tin điện tử ứng dụng chuyên ngành là không được cung cấp.

Nếu như trang thông tin cá nhân, trang điện tử nội bộ cũng như trang thông tin điện tử chuyên ngành mà muốn cung cấp thông tin điện tử tổng hợp thì phải thực hiện theo các quy định của pháp luật đối với trang thông tin điện tử tổng hợp, cũng như cung cấp thông tin các chuyên ngành khác.

Như vậy, Nghị định 72 không ngăn cấm các cá nhân truy cập, tìm kiếm, chia sẻ thông tin trên mạng.